Kells Kitabı

Kells kitabı (İrlandaca: Leabhar Cheanannais) (bazen Columba kitabı olarak da bilinir.) Yeni ahitin içerdiği 4 incil ile önsöz niteliğindeki bazı metinleri ve kanon tablolarını içeren işlemeli el yazması kitap. Latince yazılmış olan kitap şu anda Dublin'de Trinity College kütüphanesine ait bir müzede durmaktadır. Kelt rahipleri tarafından 800 yıllarında veya daha önceleri yazılmıştır. İncil metinleri büyük ölçüde Vulgata incilinden kopyalanmıştır. Buna karşın bazı pasajlar Venus Latina olarak tanınan daha eski incil versiyonlarından kopyalanmıştır. Batı kaligrafisinin bir şaheseri ve Insular art'ın doruk noktası olarak kabul edilir. Aynı zamanda İrlanda'nın en güzel ulusal hazinelerinden biri olarak tanınır.

Kells kitabının çizimleri ve işlemeleri diğer bütün işlemeli Yeni Ahit kitaplarına göre daha abartılı ve karmaşıktır. Kitabın süslemeleri geleneksel hıristiyan ikonografisi ile Insular sanatının şatafatlı sarmal motiflerini birleştirir. İnsan, hayvan ve mitolojik yaratık figürleri, kelt düğümleri ve canlı renklerdeki örgülü modeller ile birlikte kitaba canlılık kazandırır. Bu minik dekoratif öğelerin birçoğu hıristiyan sembolizmi ile beslenmiştir ve daha sonraki dönemlerde önemli çizimlerin teması haline gelmiştir.

Elyazması günümüzde 340 folyodan oluşur ve 1953'den beri 4 cilt halindedir. Sayfalar iyi kaliteli dana derisi vellum üzerine yazılmıştır. Süslemelerde daha önceleri rastlanmayan bir incelik vardır. Bunlardan 10 tam sayfa resimlerden oluşur. Metin sayfaları ise süslü baş harfleri ve satırlar arasına konulan minyatürlerle canlı bir görünüme kavuşturulmuştur. Bu özellikleri ile kitap Insular sanatının enerjik ve anti-klasik yapısının en uç özelliklerini de gösterir. Insular majiskül denilen yazıyla kaleme alınan kitabın en azından üç farklı yazmanı vardır. Yazımda demir mazı mürekkebi kullanılmış, renkler için ise uzak ülkelerden getirilmiş farklı maddeler kullanılmıştır.

Elyazması adını, yüzyıllar boyu korunmuş olduğu Kells manastırından almıştır. Bugün Dublin'deki Trinity College kütüphanesinde halka açılmış durumdadır. Kütüphane genellikle aynı anda dört ciltten ikisini gösterime açık tutar ve bunlardan birini ana resimleri diğerini ise tipik metin sayfalarını göstermek için kullanır. Elyazmasının tamamı kütüphanenin Digital Collections portalinden izlenebilir.